Het is nog redelijk ver in de toekomst, maar toch: wie een grotendeels aflossingsvrije hypotheek heeft kan over pakweg 15 jaar in de problemen komen, zo vreest toezichthouder AFM. De financiële waakhond spoort banken aan om potentiële probleemklanten nu al op te sporen.

Volgens de AFM loopt een deel van de huiseigenaren met een aflossingsvrije hypotheek vanaf 2030 grote risico’s als de hypotheekrenteaftrek op deze leningen vervalt en er onvoldoende spaargeld is om deze hypotheken af te lossen. Maandlasten kunnen dan fors stijgen.

Aflossingsvrije hypotheek onder de loep

De toezichthouder vindt dat banken potentiële probleemklanten nu al moeten opsporen en benaderen, maar de Nederlandse grootbanken vrezen dat dit een enorm beslag legt op hun mankracht met alle gevolgen van dien. Dat blijkt uit een rondgang van Het Financieele Dagblad bij ABN Amro, Rabobank, ING en Volksbank.

Waar de AFM hamert op serieus data-onderzoek en het pro-actief benaderen van potentiële probleemklanten, zijn banken beducht voor een te grootschalige operatie die enorme kosten meebrengt.

“De vrees is dat we straks van de AFM alle klanten met een aflossingsvrije hypotheek op dezelfde manier moeten benaderen als een groep van zevenduizend klanten met een potentieel probleem die we zelf hebben geïdentificeerd”, zo vat Theo Harms van Rabobank  de discussie met de toezichthouder samen, tegenover het FD.

1,1 miljoen aflossingsvrije hypotheken

Hoe groot is probleem nu eigenlijk? Dat is de ingewikkelde vraag. Ongeveer 1,1 miljoen huishoudens hebben een hypotheek die grotendeels aflossingsvrij is. Maar het gaat daarbij om een heel divers gezelschap van huiseigenaren.

De AFM wil graag harde data van de banken over het aantal potentiële probleemklanten, dus de huiseigenaren die mogelijk onvoldoende spaargeld hebben om de hypotheek aan het eind van de looptijd af te lossen en die bij herfinanciering te maken krijgen met fors hogere maandlasten.

Dennis Noordervliet van ING stelt tegen het FD dat het probleem zich deels vanzelf oplost door verhuizingen en oversluitingen van hypotheken in de komende vijftien jaar. Het weerwoord van Paul Schuiling van de AFM is dat banken niet "met een te roze bril" naar hun hypotheekportefeuille moeten kijken.